Jak zmotywować pracowników do działania zgodnie z normą ISO 14001?

Norma ISO 14001 to funkcjonujący w oparciu o międzynarodowe regulacje i ustalenia wiodący standard dotyczący systemów zarządzania środowiskowego.

Jego implementacja stanowi potwierdzenie konsekwentnego stosowania rozwiązań mających na celu doprowadzenie do maksymalnego ograniczenia negatywnego wpływu danego przedsiębiorstwa na środowisko. Celem wdrożenia normy ISO 14001 jest ciągłe doskonalenie i poprawa efektów działalności środowiskowej firmy, a także przygotowanie do reagowania w wypadku zagrożenia ekologicznego.

Działania zapewniające zgodność z normą ISO 14001 

W celu zapewnienia zgodności z normą ISO 14001, przedsiębiorstwo musi: 

• określić otoczenie biznesowe organizacji, a więc zdefiniować
  • rynek, na jakim działa firma, 
  • podmioty, z jakimi współpracuje i od jakich zależy firma, 
  • otoczenie prawne i gospodarcze, w jakim funkcjonuje firma,
• określić zakres systemu środowiskowego, polityki środowiskowej oraz celów środowiskowych, 
• określić i zaklasyfikować wszystkie sposoby, w jakie firma wpływa na środowisko, 
• określić wymagania prawne, ryzyko oraz szanse dotyczące aspektów środowiskowych firmy, 
• zadbać o kompetencje i świadomość pracowników, 
• przydzielić pracownikom określone uprawnienia, 
• zapewnić odpowiednią komunikację wewnątrz firmy oraz ze stronami zainteresowanymi, 
• ustalić i wdrożyć zasady postępowania umożliwiające takie prowadzenie procesów, by miały one jak najmniejszy impakt środowiskowy, 
• określić zasady reagowania na awarie środowiskowe, 
• określić zasady postępowania w wypadku odnotowania niezgodności w systemie środowiskowym, 
• ustalić i wdrożyć zasady monitorowania wpływu firmy na środowisko – kontrole, pomiary, okresowe audyty wewnętrzne i oceny zgodności z obowiązującym standardem, 
• przeprowadzić przegląd zarządzania mający na celu podsumowanie i ocenę dotychczasowej działalności środowiskowej. 

W praktyce przedsiębiorstwo, które chce spełnić wymogi normy ISO 14001 i zmniejszyć swój negatywny wpływ na środowisko, powinno:

• wybierać surowce i towary w oparciu o kryterium środowiskowe, 
• maksymalizować wykorzystanie surowców poprzez zastosowanie zrównoważonych technologii produkcyjnych, 
• minimalizować produkcję odpadów, 
• korzystać z nowoczesnych, energooszczędnych maszyn, 
• zastosować rozwiązania projektowe pozwalające na długotrwałe, bezawaryjne użytkowanie produkowanych wyrobów, 
• wdrożyć rozwiązania umożliwiające późniejszy recykling lub odzysk produkowanych wyrobów.

Przedsiębiorstwo powinno również wdrożyć zasady dotyczące segregacji odpadów i promować świadomość ochrony środowiska wraz ze sprzyjającymi jej zachowaniami wśród pracowników wszystkich szczebli. 

Jak zmotywować pracowników do przestrzegania nowych regulacji? 

Świadomość i zaangażowanie zatrudnionego w przedsiębiorstwie personelu stanowią klucz do poprawnego działania rozwiązań środowiskowych wprowadzonych w celu uzyskania zgodności z normą ISO 14001. W celu zmotywowania pracowników do przestrzegania nowych regulacji warto przede wszystkim postarać się o wzrost ich świadomości ekologicznej i zaangażowania w działalność organizacji. 

Osoby zatrudnione w firmie muszą być w stanie zgłaszać zauważone problemy i mieć możliwość przedstawiania własnych pomysłów na usprawnienie przyjętych rozwiązań. Motywację do przestrzegania nowych regulacji powinna stanowić również poprawa jakości i bezpieczeństwa pracy, wynikająca z wdrożenia normy ISO 14001 w przedsiębiorstwie. Zwiększeniu świadomości pracowników służą szkolenia z normy ISO 14001 przeprowadzane przez specjalistyczne ośrodki szkoleniowe. 

Korzyści z wdrożenia normy ISO 14001 w firmie 

Norma ISO 14001 ma charakter ogólny, przez co może być zaimplementowana w każdej branży, bez względu na wielkość przedsiębiorstwa. Wśród korzyści wdrożenia tego systemu w firmie należy wymienić przede wszystkim: 

• zmniejszenie negatywnego impaktu środowiskowego przedsiębiorstwa, 
• ograniczenie zużycia surowców, wody oraz energii, prowadzące do wzrostu efektów ekonomicznych prowadzonej działalności, 
• ograniczenie ilości odpadów, ścieków oraz emitowanych gazów, skutkujące minimalizacją kosztów operacyjnych poprzez redukcję opłat za gospodarcze korzystanie ze środowiska, 
• ograniczenie awarii i wypadków oraz minimalizowanie ich potencjalnych skutków, 
• wzrost konkurencyjności przedsiębiorstwa na rynku międzynarodowym, 
• poprawę wizerunku przedsiębiorstwa w oczach klientów, kontrahentów oraz inwestorów, 
• poprawę relacji przedsiębiorstwa z organami administracji publicznej i społecznością lokalną, 
• poprawę jakości i bezpieczeństwa pracy, 
• możliwość obniżenia wysokości stawek ubezpieczeniowych, 
• łatwiejsze budowanie relacji handlowych zarówno w kraju, jak i za granicą, 
• możliwość ubiegania się o zlecenia wymagające wysokich standardów środowiskowych od podwykonawców. 

Wdrożenie normy 14001 pozwala przedsiębiorstwu wzmocnić rolę zaangażowania szczebla kierowniczego i rozwinąć podejście procesowe, co poprawia funkcjonowanie różnorodnych obszarów biznesowych.