Jakich osobistych informacji nie powinno się wymagać od pacjenta w szpitalu?

Ochrona danych osobowych jest nieodłącznym elementem funkcjonowania podmiotów prywatnych i publicznych. Placówki medyczne mogą gromadzić dane osobowe, gdyż jest to niezbędne do ich poprawnego działania oraz zachowania skuteczności leczenia, zobowiązane są jednak przy tym do zapewnienia bezpieczeństwa przetwarzania zgromadzonych danych.

Jakie dane pacjent musi podawać podczas przyjęcia do szpitala?

Podczas przyjęcia do szpitala pacjent jest zobligowany do przedstawienia następujących dokumentów:

• dowodu tożsamości,
• skierowania do szpitala,
• Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego lub innego dokumentu potwierdzającego uprawnienia do korzystania z opieki zdrowotnej w ramach ubezpieczenia z Narodowego Funduszu Zdrowia.

W sytuacji, gdy stan zdrowia pacjenta uległ nagłemu pogorszeniu i konieczna jest natychmiastowa hospitalizacja, brak wymienionych dokumentów nie stanowi przeszkody w przyjęciu na oddział. Dokument potwierdzający uprawnienia do korzystania z opieki zdrowotnej w ramach ubezpieczenia z Narodowego Funduszu Zdrowia powinien zostać dostarczony w terminie do 30 dni od momentu rozpoczęcia leczenia lub 7 dni od dnia zakończenia hospitalizacji. W wypadku niedostarczenia dokumentu w określonych terminach pacjent może zostać obciążony kosztami leczenia.

Pacjent przyjmowany do szpitala powinien przedstawić także kompletną dotychczasową dokumentację medyczną, przede wszystkim:

• karty informacyjne z wcześniejszego leczenia szpitalnego,
• inne dowody leczenia w placówkach medycznych,
• posiadane wyniki badań – laboratoryjnych, RTG, EKG, USG, EEG lub innych,
• informacje na temat stosowanych leków i ich dawkowania.

Dokumentacja zostanie skserowana i dołączona do historii choroby. Pacjent może być również poproszony o podanie Numeru Identyfikacji Podatkowej pracodawcy w razie konieczności wstawienia zwolnienia lekarskiego. Przy przyjmowaniu na oddział pacjent powinien także podać dane osoby, z którą personel szpitalny ma się kontaktować w razie zaistnienia takiej potrzeby. Informacje na temat tej osoby powinny zawierać jej imię, nazwisko, numer telefonu, możliwie także adres zamieszkania.

O co zgodnie z zasadami RODO nie powinien pytać personel medyczny?

Zgodnie z zasadami zawartymi w Rozporządzeniu o ochronie danych osobowych przetwarzanie niektórych kategorii danych osobowych jest zakazane. Zakaz obejmuje następujące informacje na temat pacjenta:

• pochodzenie rasowe,
• pochodzenie etniczne,
• poglądy polityczne,
• wierzenia religijne,
• przekonania światopoglądowe,
• przynależność do związków zawodowych,
• orientacja seksualna.

Rozporządzenie zakłada jednak wyjątki, w których przetwarzanie danych wrażliwych jest dopuszczalne i zgodne z prawem. Dzieje się tak przede wszystkim w momencie, gdy dana osoba wyraziła zgodę na przetwarzanie swoich wrażliwych danych w konkretnym celu. Wyjątki dotyczą również sytuacji, gdy:

• przetwarzanie danych wrażliwych jest absolutnie niezbędne do ochrony zdrowia danej osoby,
• przetwarzanie danych wrażliwych dotyczy danych osobowych wcześniej upublicznionych przez osobę, której one dotyczą,
• przetwarzanie danych wrażliwych jest niezbędne do skutecznej profilaktyki zdrowotnej lub postępowania z zakresu medycyny pracy,
• przetwarzanie danych wrażliwych jest niezbędne do realizacji następujących celów:
  • ochrona przed poważnymi zagrożeniami zdrowotnymi o charakterze transgranicznym
  • zapewnienie wysokich standardów jakości i bezpieczeństwa opieki zdrowotnej, produktów leczniczych oraz wyrobów medycznych

Personel medyczny powinien powstrzymać się od zadawania pytań na temat danych wrażliwych pacjenta, o ile nie zachodzą okoliczności wskazujące na konieczność zastosowania wyjątku. Okoliczności te muszą być przy tym odpowiednio udokumentowane, by odsunąć podejrzenia o naruszenie praw pacjenta.

RODO w placówkach medycznych

W następstwie wejścia w życie unijnego Rozporządzenia o ochronie danych osobowych powstała konieczność dostosowania dotychczas obowiązujących w placówkach medycznych rozwiązań do nowych zasad. W tym celu niezbędne jest przeprowadzenie audytu pod kątem zgodności z prawem dokumentacji i procedur medycznych pozwalającego wskazanie obszarów, w których należy wdrożyć standardy wynikające z RODO w placówkach medycznych. Rozporządzenie przewiduje również wprowadzenie inspektora ochrony danych, który powinien cechować się fachową wiedzą z dziedziny prawa ochrony danych osobowych oraz posiadać doświadczenie praktyczne w tym zakresie. Jego ustanowienie jest obowiązkowe w wypadku organów i podmiotów publicznych.

Zaniedbanie obowiązku dostosowania stosowanych w placówkach medycznych rozwiązań do zasad wynikających z RODO może skutkować negatywnymi konsekwencjami, w tym wysokimi karami finansowymi.