Błąd medyczny jest mylnie utożsamiany wyłącznie z pomyłkami, które popełniane są przez lekarzy. Może on jednak przytrafić się także pielęgniarkom, które podczas codziennej pracy również mogą spowodować błędy. Warto bardziej zagłębić się w ten temat oraz dowiedzieć się, jakie pomyłki najczęściej zdarzają się pielęgniarkom.
Najważniejsze zasady zawodu pielęgniarki
Zawód pielęgniarki oraz położnej są zawodami samodzielnymi. Oznacza to, że mimo iż ściśle współpracują z lekarzami i wykonują ich polecenia, to mają prawo do tego, aby odmówić wykonania zlecenia. Wiele decyzji podejmują także samodzielnie w oparciu o swoją wiedzę medyczną oraz doświadczenie. Główne zadania, jakie wykonuje pielęgniarka to:
- rozpoznawanie potrzeb i problemów zdrowotnych pacjentów,
- sprawowanie opieki pielęgniarskiej nad pacjentami,
- realizacja zleceń wydawanych przez lekarza w zakresie diagnostyki, leczenia oraz rehabilitacji,
- udzielanie w sposób samodzielny świadczeń zapobiegawczych, leczniczych oraz diagnostycznych,
- edukacja medyczna pacjentów.
Oznacza to więc, że oprócz wykonywania zleconych przez lekarza zadań, pielęgniarka ma prawo do samodzielnego podejmowania decyzji i wykonywania zadań. W praktyce wiąże się to z tym, że może podczas swojej pracy popełnić błąd.
W jaki sposób pielęgniarka może popełnić błąd medyczny?
Błąd pielęgniarski polega na działaniu niezgodnym z wiedzą, jaką powinny posiadać osoby wykonujące ten zawód. Do najczęściej występujących pomyłek zalicza się przede wszystkim:
- wykonanie zastrzyku preparatem innym niż ten, który zalecił lekarz,
- podanie niewłaściwej porcji zapisanego leku,
- nieprawidłowe przeliczenie narzędzi chirurgicznych po operacji,
- błędy w dokumentacji oraz zaniedbania o charakterze organizacyjnym,
- nieodnotowanie nieprawidłowości w procesie leczenia.
Jest to jednak tylko kilka przykładów błędów, jakie mogą zostać popełnione przez pielęgniarkę. Mogą one jednak mieć również zupełnie inną postać.
Podstawowe zasady odpowiedzialności cywilnej pielęgniarek
Na to, kto formalnie odpowie za błędy popełnione przez pielęgniarkę wpływa główne forma zatrudnienia. Jeśli pracuje ona na podstawie umowy o pracę, to za błędy odpowie szpital lub przychodnia, w której jest zatrudniona. Jeśli jednak pracuje na podstawie kontraktu, to ona odpowie za ten błąd i będzie musiała spełnić roszczenia pacjenta, którego dotyczy ten błąd. Pielęgniarki pracujące na kontrakcie muszą jednak mieć wykupione ubezpieczenie OC, tak samo jak każda placówka medyczna. Oznacza to, że ewentualne zadośćuczynienie wypłacone zostanie właśnie z takiej polisy.
Do tego, aby pielęgniarka mogła zostać pociągnięta do odpowiedzialności, zaistnieć muszą trzy przesłanki. Pierwszą z nich jest szkoda, która powstałą na zdrowiu lub życiu pacjenta. Po drugie zaniechanie lub działanie było niezgodne z wiedzą oraz sztuką medyczną. Ostatnią przesłanką jest to, że musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy między szkodą, a nieprawidłowym działaniem pielęgniarki. Tylko wtedy może ona odpowiadać za błędy, których się dopuściła. W takim przypadku warto skorzystać z pomocy profesjonalnego adwokata do spraw błędów medycznych.
Błędy medyczne, w tym również pielęgniarskie, przedawniają się po trzech latach od chwili zdarzenia, czyli od momentu, w którym pacjent dowiedział o powstałej szkodzie oraz osobie, który go popełnia. Taki wniosek o roszczenie z tego tytułu złożony może zostać również w związku z błędami okołoporodowymi, który może wnieść poszkodowane dziecko. Może ono wnioskować o odszkodowanie lub zadośćuczynienie do dwóch lat od momentu uzyskania pełnoletności.
Odszkodowanie za błąd medyczny – w jaki sposób przebiega proces składania wniosku?
Pacjent, który uważa, że został ofiarą błędu medycznego powinien zgłosić ten fakt niezwłocznie na policję bądź do prokuratury ze stosownym wnioskiem oraz niezbędnymi dowodami. W ten sposób rozpoczyna się sprawa cywilna, która skierowana jest przeciwko konkretnemu podmiotowi. W zależności od formy zatrudnienia może to być szpital lub inna placówka medyczna, a także sama pielęgniarka. Odszkodowanie lub zadośćuczynienie w określonej wysokości wypłacone zostaje natomiast przez towarzystwo ubezpieczeniowe, w którym wykupiona jest polisa OC. Pacjenci mogą zgłosić także błąd medyczny do Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej Lekarzy, następnie rzecznik powoła specjalistyczny sąd lekarski, którego celem jest wyjaśnienie całej sytuacji.
Błędy medyczne mogą popełnić nie tylko lekarze, ale i pielęgniarki. W takim przypadku każdy pacjent może dochodzić swoich praw i w ciągu trzech lat złożyć wniosek o finansowe zadośćuczynienie.